İnsan Hakları İzleme Örgütü ve İfade Özgürlüğü Derneği: Instagram yasağı Türkiye’de ifade özgürlüğünü tehdit ediyor

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) ve Tabir Özgürlüğü Derneği (İFÖD), Türkiye’deki Instagram erişim yasağının, milyonlarca kullanıcının söz özgürlüğü ve bilgi edinme haklarını ihlal ettiğini, bu kararın, keyfi olduğunu ve ayrıyeten işlerini toplumsal medya platformu üzerinden yürüten küçük işletme sahipleri başta olmak üzere birçok kişiyi olumsuz etkilediğini açıkladı.

HRW’nin Teknoloji ve Haklar Yönetici Yardımcısı Deborah Brown, “Instagram’ın tümüne erişimin engellenmesi, orantısız bir tedbir olup, hükümetin platform üzerindeki belli içeriklerle ilgili kararlarına reaksiyon olarak uygulanmamalıdır,” dedi ve yasağın derhal kaldırılmasını talep etti.

İFÖD kurucu üyesi Yaman Akdeniz ise, Türkiye’de internet düzenleyicisinin kararının ayrıntılarının açıklanmadığını ve engelleme kararının mahkeme kararı olmadan verildiğini belirterek, bu durumun anayasal hakları ihlal ettiğini vurguladı.

Açıklamada ayrıyeten, Türkiye’de medyaya yönelik geniş çaplı baskılar sonrasında toplumsal medyanın bağımsız haber kaynağı olarak kıymet kazandığı, ancak Türkiye’nin kısıtlayıcı internet maddeleri kapsamında Twitter, YouTube, Wikipedia üzere platformlara erişim manileri getirildiği hatırlatıldı.

İFÖD’nin EngelliWeb raporune nazaran, Türkiye’de Mart ayı prestijiyle bir milyondan fazla web sitesi erişime engellenmiş durumda. Memleketler arası hukuk çerçevesinde, her türlü çevrim içi bilgi kısıtlamasının, makul bir tehdide orantılı ve kamu faydasına uygun bir biçimde yasal olarak düzenlenmesi gerektiği söz ediliyor.

Instagram’a erişim engeli

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun’un Hamas Siyasi Ofis Şefi İsmail Haniye‘nin mevti ile ilgili taziye iletilerinin Instagram tarafından engellediğini söyleyerek reaksiyon göstermesinin üzerinden 2 gün geçtikten sonra, 2 Ağustos Cuma günü Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, toplumsal medya mecrasına erişim mahzuru getirdi.

Bakan Uraloğlu: Katalog suçlar nedeniyle

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Instagram’a erişim pürüzüne ait yaptığı açıklamada, “Atatürk’e hakaret”, “kumara ve uyuşturucuya yönlendirme”, “çocuğa yönelik cinsel istismar” üzere katalog kabahatlere işaret ederek, “Ülkemizin koyduğu kurallar var. Ülkemizin pahaları, hassasiyetleri var. İkazlarımıza karşın katalog kabahatlerini dikkate almadılar. Erişim pürüzü getirdik. Kanunlarımıza uyduklarında erişim yasağı kalkar”  tabirlerini kullandı. 

META yetkilileriyle toplantı

Instagram’a erişim pürüzü devam ederken, Pazartesi günü Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bürokratlarıyla META yetkilileri ortasında kritik bir toplantı gerçekleştirildi. Saat 13.00’te başlayan toplantı 19.00’da sona erdi. Toplantıya, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu‘nun yanı sıra Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) yetkilileri de katıldı.

META’dan “algoritma” savunması

Görüşmede, Türkiye’nin katalog cürümler ve toplumun hassasiyetlerine muhalif içeriklere yönelik talepleri bir sefer daha lisana getirildi. Bilhassa, Hamas Siyasi Ofis Şefi İsmail Haniye için yayımlanan taziye bildirilerinin algoritmalar tarafından engellendiği gerekçesiyle META’ya tenkitler yöneltildi. META ise, ABD’nin Hamas’ı terör örgütü olarak kabul ettiğini ve bu çerçevede algoritmaların devreye girdiğini savundu.

Hassas içerik listesi sunuldu

Görüşmede, Uraloğlu başkanlığındaki heyet, Türkiye’nin terör örgütü listesinde yer alan PKK, PYD ve FETÖ’ye yönelik dayanak bildirilerinin da algoritmalarla engellenmesi gerektiğini söyledi. Bu taleplerin akabinde, META’nın PKK konusunda yeşil ışık yaktığı belirtilirken, Türkiye’nin platformdan kaldırılmasını istediği içerik listesi de şirkete sunuldu. Lakin, terör tarifi konusunda taraflar ortasında görüş ayrılığı yaşandığı bildirildi.

Bakan Uraloğlu: Bir ilerleme yok

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, görüşme sonrası yaptığı açıklamada, “Instagram’ın açılması konusunda yapılan görüşmelerde tam istediğimiz sonucu alamadık. Bu işi bugün bitirebileceğimizi düşündüm fakat olmadı. Instagram konusunda bir ilerleme yok” dedi.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir